De tand

Doorsnede van een kies:

Tanden en kiezen zijn de hardste onderdelen van het lichaam en het glazuur is het hardste deel van tanden en kiezen. Glazuur bastaat uit hydroxylapatiet kristallen. Het zijn langwerpige zeshoekige staafvormige kristallen. Ze zijn 4 micrometer dik en tussen de 1 a 3 mm lang, afhankelijk van de diktte van het glazuur. De kristallen lopen van de oppervlakte van je tanden tot aan het dentine. Je tanden zijn van kristal!

Hydroxylapatiet is calsiumfosfaat en heeft de chemische formule: Ca5(PO4)OH. Behalve hydroxylapatiet bestaat er ook Fluorapatiet Ca5(PO4)F en Cloorapatiet Ca5(PO4)Cl. Het komt in de natuur in allerlei kleuren voor: kleurloos, geelgroen, geel, vuilgroen, blauwgroen, violet, rood, bruinrood en soms meerdere kleuren in een kristal. Apatiet heeft hardheid 5 en is dus zachter dan kwarts, dat betekend dat het slijt door zand. Het is gevoelig voor warmte en zuren. Het is een basisch zout en lost daarom op in zuur. Apatiet fluoriseert; bekijk je tanden maar eens onder een blacklite: dan geven ze licht.

In je glazuur liggen de kristallen in een matrix, glazuur bestaat voor een groot deel uit hydroxylapatiet en verder uit organisch materiaal en water.

Goed komen we bij wat er onder het glazuur licht: het dentine of te wel het tandbeen. Dentine zachter dan glazuur en dichter en harder dan bot. Het bestaat ook uit hydroxylapatiet maar dan voor een lager percentage. Dentine is nog gevoeliger voor zuren dan glazuur. Dentine is geel en schemerd door het glazuur heen. Glazuur is wit/doorzichtig. Als de kristallen meer breukvlakken hebben reflecteren ze meer licht en is het glazuur witter. Als het glazuur dunner wordt is het gele dentine beter zichtbaar en worden je tanden geler.

In het midden van de tand of kies zit de pulpa. De pulpa bestaat uit de zenuw en bloedvaten. De zenuw en de bloedvaten komen onder in de wortelpunten de tand in, stromen erdoor en gaan er weer via de punt eruit.

De wortels zijn langer dan de kroon en daarmee zit de tand vast in de tandkas. De wortels zijn met het wortelvlies met het kaakbot verbonden. Het zijn allamaal vezels dich gehecht zijn aan het wortelcement dat op het oppervlak van de wortel ligt. De verbinding is niet star, je tanden kunnen een heel klein beetje bewegen.

 

Ziektes

De twee voornaamste ziektes aan het gebit zijn caries en tandvleesontsteking. Beide worden veroorzaakt door bacteriën.

Caries

Caries is een van de meest voorkomende infectie ziekten. Volgens wikkipedia de meest voorkomende, 95 % lijdt er aan.

Hoe krijg je caries? Nou als eerte door een westers leefpatroon... Jawel primitieve volkeren en wilde dieren hebben er nauwelijks last van. Zie het onderzoek van Weston Price. en zijn foundation.